زمانی که شبکه های اجتماعی بوجود آمدند، بسیاری معتقد بودند که نمی توان هیچ جایگاهی برای آن ها در محل کار تعریف کرد و صرفا ابزاری برای تفریح هستند. ولی با گذشت زمان این تصویر در کشورهای توسعه یافتهتر تا حدود زیادی از بین رفت، تا جایی که بسیاری از شرکت های خصوصی و دولتی اجازه دادند که کارمندانشان در محل کار هم از شبکه های اجتماعی خود استفاده کنند و یا اینکه شبکه اجتماعی مختص سازمان خود را راه اندازی کردند.
مانند اغلب بحث های دیگر، بحث شبکههای اجتماعی هم در ایران ما با همه جای دنیا فرق دارد و موضوعی جنجالی است. بسیاری از شرکت های دولتی هنوز به کارمندان خود اجازه اتصال به اینترنت را نداده اند، چه برسد به اینکه اجازه بدهند کارمندشان در ساعات اداری تصاویر همکلاسی دوران دانشگاهاش در سفر تفریحی دوبی را لایک کند! در این مطلب راجع به ۹ باور غلطی نوشته ام که مدیران بسیاری راجع به استفاده از شبکه های اجتماعی در محل کار دارند.
۱. شبکه اجتماعی فقط به معنی توییتر و فیس بوک است
هرچند توییتر و فیس بوک شناخته شده ترین شبکه های اجتماعی هستند و عموم مردم از آن ها استفاده می کنند ولی لزوما، تنها شبکه های اجتماعی موجود نیستند. علاوه بر اینکه می توان شبکه های اجتماعی تخصصی بسیاری بر روی اینترنت پیدا کرد و کارکنان شرکت را به حضور فعال در آن ها ترغیب کرد، می توان شبکه های اجتماعی درون سازمانی نیز راه اندازی کرد. سیستمهایی مانند Yammer و Red Mine وجود دارند که با استفاده از آن میتوان یک شبکه اجتماعی خصوصی و با حضور کارمندان شرکت ایجاد کرد.
۲. استفاده از شبکه های اجتماعی ساعات مفید کاری را کاهش می دهد
بسیار شنیده ایم که دانش آموزان در زمان امتحانات فیس بوک خود را غیرفعال کرده باشند، ولی خبر خوب برای مدیران این است که این موضوع در محل کار چندان صحت ندارد. در تحقیقی که توسط مایکروسافت در بین ۱۰ هزار نفر از کارکنانش در سراسر دنیا انجام گرفته است، ۴۶ درصد از کارکنان استفاده از ابزارهای شبکه های اجتماعی مانند چت، کنفرانس ویدیویی، خبرخوان و … را یکی از عوامل پیشرفت خود دانسته اند.
۳. ابزارهای شبکه های اجتماعی در محل کار، کاربرد چندانی ندارند
در دیگر بخشی از این تحقیق آمده است که ۳۴ درصد از مدیران جهان به نقش تاثیرگذار ابزارهای شبکه های اجتماعی در سازمان های خود پی برده اند و ۳۷ درصد از کارکنان بیان کرده اند که با استفاده از ابزارهای شبکه های اجتماعی بهتر می توانند کارهای خود را پیش ببرند.
همچنین تحقیقی که توسط McKinsey انجام شده است، نشان میدهد که برخی صنایع خاص از جمله شرکت های خدماتی اقتصادی، تولید کننده های پیشرفته و ارائه دهندگان خدمات حرفه ای با استفاده از ابزارهای شبکه های اجتماعی، ۲۰ الی ۲۵ درصد رشد داشته اند.
۴. استخدام از طریق شبکه های اجتماعی، نیروهای کاری نه چندان قوی را وارد شرکت می کند
طبیعی است که از بین کاندیداهای مختلف برای یک شغل، افرادی با مهارت های مختلف وجود داشته باشند. نکته مهم اینجاست یک تحقیق در در دانشگاه Brighton نشان می دهد که ۹۴ درصد افراد برای پیدا کردن شغل جدید خود بر روی شبکه های اجتماعی حساب باز می کنند و ۴۹ درصد از مدیران تا کنون توانسته اند نیروهای کار با کیفیت از شبکه های اجتماعی پیدا کنند. همچنین این تحقیق نشان می دهد که ۷۳ درصد از افراد بین ۱۸ تا ۳۴ سال در انگلستان، آخرین شغل خود را از طریق اینترنت پیدا کرده اند. ( هرچند ما در انگلستان زندگی نمی کنیم ولی من به شخصه شغل خود را از شبکه های اجتماعی پیدا کرده ام)
۵. شبکه های اجتماعی انگیزه و علاقه افراد را به شغل شان کم می کند
شرکت بزرگ داده Evolve تحقیقی را در بین ۴۰ هزار کارمند انجام داده است که نتایج جالبی دارد. طبق این تحقیق کارمندانی که از شبکه های اجتماعی در محل کار خود استفاده می کردند، زمان بیشتری را نسبت به دیگر کارمندان در فضای کاری خود سپری می کردند. همچنین در تحقیقی دیگر بین ۵ هزار نفر در یک شرکت فروش، افرادی که از بیش از ۵ شبکه اجتماعی بطور فعال استفاده می کردند، میزان فروش بسیار بیشتری نسبت به بقیه داشتند.
۶. شبکه اجتماعی هیچوقت فروش مستقیم ایجاد نمی کند
برای اثبات خلاف بودن این موضوع فکر می کنم که فقط یک مثال کافی باشد: در سال ۲۰۰۹، شرکت Dell فقط از طریق اکانت توییتر خود توانت ۳ میلیون دلار فروش کند. اگر برندی بتواند شبکه اجتماعی خود را به شکلی حرفه ای فعال نگه دارد و به مشتریانش خوب گوش کند، به راحتی می تواند از طریق یک حساب کاربری، فروش بالایی داشته باشد.
۷. اشخاص میانسال در شبکه های اجتماعی حضور ندارند
این موضوع تا حدود زیادی برای کشور ما صادق است ولی در دیگر نقاط جهان خلاف آن در جریان است. در سال ۲۰۱۳، ۴۵ درصد از آمریکاییان بالای ۶۵ سال حداقل در یکی از شبکه های اجتماعی حضور داشتند، عددی که در سال ۲۰۱۰، ۲۶ درصد و در سال ۲۰۰۸ فقط ۱ درصد بود. با این وجود در کشور ما نیز به تدریج، میانسالان بیشتری از شبکه های اجتماعی استفاده خواهند کرد.